Pierwsi mieszkańcy Mazowsza, z X wieku, nie mają skandynawskich korzeni, jak dotąd sugerowali niektórzy badacze. Nowe wyniki badań archeologów z PAN wykazały, że mieli mieszane pochodzenie: słowiańskie, bałtyjskie i azjatyckie.

Nowatorskie podejście badawcze

Zespół badaczy pod kierunkiem prof. dr. hab. Andrzeja Buko z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk przeprowadził interdyscyplinarne badania. Wykorzystano nowoczesne metody analityczne, takie jak analizy paleogenetyczne (aDNA), badania izotopowe strontu (do określenia pochodzenia), izotopów węgla, siarki i azotu (do analizy diety) oraz datowanie radiowęglowe (AMS). Dzięki temu możliwe było uzyskanie kompleksowego obrazu życia i pochodzenia pierwszych mieszkańców Mazowsza.

Jednym z najbardziej zaskakujących odkryć było stwierdzenie, że wśród badanych szczątków nie występują haplogrupy skandynawskie, jak wcześniej przypuszczano. Zamiast tego, zidentyfikowano trzy główne haplogrupy: słowiańską, bałtyjską oraz azjatycką. Obecność haplogrupy azjatyckiej może wskazywać na wpływy ludów takich jak Awarowie, którzy w średniowieczu zasiedlali m.in. Kotlinę Karpacką, skąd mogli migrować na tereny Mazowsza.

Różnice regionalne wśród mieszkańców Mazowsza

Badania antropologiczne ujawniły istotne różnice między mieszkańcami zachodniej i wschodniej części Mazowsza. Osoby pochowane w zachodniej części regionu charakteryzowały się lepszą kondycją zdrowotną oraz większą mobilnością w porównaniu z mieszkańcami wschodniego Mazowsza, którzy prowadzili bardziej osiadły tryb życia. Te różnice mogą odzwierciedlać odmienne warunki życia oraz wpływy kulturowe w poszczególnych częściach regionu.

Nowa chronologia powstawania grobowców

Dotychczas sądzono, że grobowce z obudowami kamiennymi pojawiły się na Mazowszu dopiero w połowie XI wieku. Jednak najnowsze badania wskazują, że największe z tych konstrukcji pochodzą prawdopodobnie już z końca X wieku, z okresu ekspansji piastowskiej z Wielkopolski. Mniejsze grobowce, występujące na Podlasiu, są nieco młodsze, co sugeruje kierunek rozprzestrzeniania się tych praktyk pogrzebowych na wschód.

Źródła: naukawpolsce.pl, iaepan.edu.pl