Nowe daty krzyżowania się gatunków
Według analiz genetycznych, Homo sapiens i neandertalczycy krzyżowali się około 50,5 tysiąca lat temu, a ten proces trwał przez niemal 7 tysięcy lat. Z najnowszych badań wynika jednak, że w niektórych przypadkach mogło to rozpocząć się nawet 47 tysięcy lat temu. Analizy genomów starożytnych ludzi, w tym 59 osobników żyjących od 2 do 45 tysięcy lat temu, wskazują, że w efekcie tych interakcji wczesne populacje Homo sapiens mogły posiadać aż 5% neandertalskiego DNA. Współcześnie ludzie pochodzenia pozafrykańskiego mają średnio od 1% do 2% takich genów.
Neandertalskie DNA wpłynęło na rozwój cech związanych z odpornością, metabolizmem oraz pigmentacją skóry, co prawdopodobnie pomogło Homo sapiens przystosować się do życia w chłodniejszych regionach Eurazji. Geny te były korzystne w nowych środowiskach i sprzyjały przetrwaniu. Jednocześnie istnieją obszary w genomie człowieka całkowicie pozbawione wpływu neandertalskiego – naturalna selekcja mogła eliminować geny, które negatywnie wpływały na zdrowie czy zdolności reprodukcyjne.
Do genetycznych interakcji dochodziło głównie w regionie Azji Zachodniej, gdzie migrujący Homo sapiens spotykali neandertalczyków. Co interesujące, badania sugerują, że transfer genów odbywał się głównie w jedną stronę – z neandertalczyków do Homo sapiens. Niektóre z tych genów, mimo że były powszechne w przeszłości, zanikły w kolejnych tysiącleciach, co dodatkowo podkreśla dynamikę ewolucji człowieka współczesnego.
Archeologia i genetyka w zgodzie
Daty ustalone dzięki analizom genetycznym odpowiadają dowodom archeologicznym, wskazującym na współistnienie Homo sapiens i neandertalczyków w Europie oraz Azji. Znaleziska ze stanowisk takich jak Oase, Ust’-Ishim czy Bacho Kiro ukazują duże dziedzictwo neandertalskie w genomie pierwszych przedstawicieli Homo sapiens, które jednak zanikało około 40 tysięcy lat temu.
Naukowcy podkreślają, że dalsze badania nad genomami starożytnych populacji, szczególnie z Azji Południowo-Wschodniej i Oceanii, mogą dostarczyć jeszcze dokładniejszych informacji o migracjach ludzi współczesnych oraz ich interakcjach z neandertalczykami. Zrozumienie dziedzictwa neandertalskiego może także wyjaśnić mechanizmy adaptacyjne człowieka wobec nowych środowisk i wyzwań.
Źródła: archaeologymag.com, www.livescience.com, scitechdaily.com,