Prototaxites to wymarły rodzaj organizmów, które żyły od późnego syluru do późnego dewonu, około 420–370 milionów lat temu. Charakteryzowały się imponującymi rozmiarami – osiągały do 8 metrów długości i 1 metra średnicy. Ich budowa składała się z gęsto splecionych rurek o średnicy około 50 mikrometrów. Ze względu na swoją wielkość, Prototaxites były największymi organizmami lądowymi swoich czasów.

Od momentu odkrycia tych skamieniałości w połowie XIX wieku, ich klasyfikacja stanowiła wyzwanie dla naukowców. Początkowo uznawano je za szczątki drzew iglastych, jednak z czasem pojawiły się wątpliwości co do ich przynależności. W 2001 roku Francis Hueber z Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Waszyngtonie zaproponował, że Prototaxites były gigantycznymi grzybami. W 2007 roku analiza izotopowa przeprowadzona przez Huebera i Kevina Boyce’a z Uniwersytetu w Chicago wykazała, że zmienność stosunków izotopów węgla w próbkach Prototaxites wspiera hipotezę o ich grzybowym pochodzeniu.

Mimo tych badań, niektórzy naukowcy kwestionowali grzybową naturę Prototaxites. W 2017 roku przeprowadzono analizy gatunku P. taiti, które miały na celu znalezienie struktur charakterystycznych dla współczesnych grzybów z klasy workowców (Ascomycota). Jednak wyniki tych badań nie dostarczyły jednoznacznych dowodów na grzybową klasyfikację tych organizmów.

Najnowsze badania, których wyniki opublikowano w serwisie bioRxiv, sugerują, że Prototaxites mogą należeć do całkowicie wymarłej grupy eukariontów, niepowiązanej z żadnym współczesnym organizmem. Analiza mikroskopowa i chemiczna skamieniałości wykazała unikatowe cechy, które nie pasują do znanych grup, takich jak grzyby, rośliny, glony czy porosty. Naukowcy podkreślają, że morfologia i skład chemiczny Prototaxites różnią się od innych organizmów z dewońskich osadów, co sugeruje ich wyjątkowość.

Prototaxites pozostają zagadką dla paleontologów. Ich unikatowe cechy i brak współczesnych odpowiedników utrudniają jednoznaczną klasyfikację. Te prehistoryczne organizmy przypominają, jak wiele tajemnic kryje historia życia na Ziemi i jak ewolucja prowadziła do powstania różnorodnych form, z których nie wszystkie przetrwały do naszych czasów.

Źródła: Wikipedia, ScienceAlert / Fot.: zamin.uz